Σελίδες

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2014

Η παραβολή του σπορέα


του Μητροπολίτη Αντώνιου Bloom 


Υπάρχει στο Ευαγγέλιο ένα σημείο, όπου ο Χριστός μας λέει: Να προσέξετε πώς ακούτε – δηλαδή πώς ακροάστε τα λόγια, τα οποία φτάνουν στα αυτιά σας. Μας φαίνεται, ότι ακούμε καλά και καταλαβαίνουμε ό,τι μας λένε. Σήμερα διαβάστηκε πάλι  – ίσως για εκατοστή φορά – η παραβολή του σποριά. Και λοιπόν, τί; Είναι τόσο σαφής και τόσο συνηθισμένη. Φαίνεται ότι δεν χρειάζεται να την ακούσουμε άλλη μια φορά. Θα μπορούσαμε εύκολα να την επαναλάβουμε, να τη διηγηθούμε, να την εξηγήσουμε. Μα ποιός από μας θα μπορούσε να πεί ότι ζεί και σύμφωνα μ΄αυτήν; Γι' αυτό τα λόγια του Χριστού: „Προσέξτε, πώς ακούτε τα λόγια του Θεού“ αποκτούν νόημα. Ακούμε και θυμόμαστε. Ακούμε με τα αυτιά και θυμόμαστε με τη μνήμη. Μπαίνουν, όμως, τα λόγια και στην καρδιά μας; Εάν όχι, αν ο ζωντανός λόγος  του Θεού δεν αγγίζει την καρδιά μας και ακούγεται μόνο στις σκέψεις μας, δεν θα φέρνει κανένα καρπό.

Ας σκεφτόμαστε αυτό. Υπάρχει μια ατελείωτη ποσότητα αποσπασμάτων από το Ευαγγέλιο, τα οποία ξέρουμε πολύ καλά. Θα μπορούσαμε να τα διηγηθούμε και να τα εξηγήσουμε στον καθένα. Άραγε, αυτά τα ίδια δεν θα μας κατηγορήσουν μια καλή μέρα ή στη μέρα της Κρίσης; Όχι γιατί δεν τα καταλάβαμε, αλλά ακριβώς επειδή τα καταλάβαμε και παρ΄όλα αυτά δεν ζούσαμε σύμφωνα μ΄αυτά.


Το σημερινό Ευαγγέλιο μιλάει ακριβώς γι' αυτό. Υπάρχουν άνθρωποι, που η καρδιά τους είναι βαθιά. Ο Δικός τους πόνος, η συμπόνια, η αγάπη και ο πόνος από τη συνειδητοποίηση του τί τρομερή μοναξιά υποφέρει ένας άνθρωπος, που στη ζωή του δεν υπάρχει ο Θεός, έχουν σκάψει στην καρδιά τους βαθιά αυλάκια. Αν ο λόγος του Θεού πέφτει σαν σπόρος σε μια τέτοια καρδιά, τον δέχεται σαν να πέφτει σε γόνιμο έδαφος. Μπαίνει βαθιά, ρίχνει ρίζες και γίνεται ζωντανός με όλες τις εμπερείες του ανθρώπου: και με τον πόνο του και με τη χαρά του. Τρέφεται με όλα και αυξάνεται και δίνει καρπό.


Μα πόσο λίγα τέτοια λόγια καρποφόρησαν στη ζώη του καθενος από μας. Μιλάω για τη δική μου ζωή και μάλλον και για τη ζωή σας. Πόσες φορές ακούγαμε το ζωντανό λόγο του Θεού, ο οποίος  μας συγκινούσε, μας ανασκάλευε. Την επόμενη στιγμή, όμως,  - ακόμα και πριν βγούμε από την εκκλησία -  κενά λόγια και σκέψεις, κουτσομπολιό και φλυαρία μας έπαιρναν ξανά στα χέρια τους και γυρίζαμε σπίτι πάλι κενοί. Από το βλαστάρι, το οποίο θα μπορούσε να φυτρώνει για να φέρει καρπό, δεν υπάρχει τίποτα πια, γιατί τα κενά μας λόγια – ή εκείνα τών άλλων  - σκορπίστηκαν σαν τον αέρα, όπως η θύελλα τον ίδιο το σπόρο.

Καμιά φορά, όμως, ένας λόγος κρατιέται, σαν να έχει πέσει σε μια σχισμάδα, σ΄εκείνη την πέτρα, την οποία φέρουμε μέσα μας και την οποία τη λέμε καρδιά ή συνείδησή μας. Κρατιέται και αρχίζει να βλασταίνει. Δεν μπορεί, όμως, να ζήσει πολύ, γιατί δεν μπορεί να απλώσει τις ρίζες του στην πέτρινη, σκληρή και παγωμένη καρδιά μας. Κι έτσι ο λόγος του Θεού πρόκεται να πεθάνει. Λίγο ανέβηκε και υπήρξε μια ελπίδα να δώσει καρπό, μα τίποτα δεν υπάρχει πια ...

Αλλά υπάρχει και μια καρδιά βαθιά, η οποία μπορεί να δεχτεί το λόγο του Θεού – και όλοι έχουμε μια τέτοια βαθιά καρδιά - την οποία, όμως, αφήνουμε να σκληραίνεται και να ψυχραίνεται. Μια τέτοια καρδιά πρόκεται πρώτα να σπάσουν η ζωή, ο Θεός και οι άνθρωποι, για να διαμορφωθεί τουλάχιστον μια ρωγμή, για να εμφανιστεί κάτω από τον κρύο και απολιθωμένο φλοιό εκείνο το εύφορο έδαφος το οποίο μπορεί να καρποφορήσει.  


Μα τί ευσπλαγχνικός είναι ο Χριστός! Μας λέει, ότι σε μερικούς δόθηκε να καταλάβουν, σ΄ άλλους θα εξηγηθεί ό,τι δεν καταλαβαίνουν, για να το συλλάβουν και εκείνοι. Ακόμη, για άλλους είναι καλύτερα να μην τους το εξηγήσει κανείς, επειδή, τί ευθύνη θα είχανε τότε, καταλαβαίνοντάς το με το νου τους, χωρίς να το ακολουθήσουν, όμως, με την καρδιά τους!

Ο Ιησούς Χριστός λέει: Γι' αυτούς όλα παρουσιάζουνται σε παραβολές, ώστε, όσο και αν ακούν να μην καταλαβαίνουν, για να μην καταδικαστεί κανείς εξαιτίας της κρύας και νεκρής κατανόησης του νου και μιας, εξ ίσου νεκρής και περιορισμένης στο νου, πίστης. Μια παραβολή αποκαλύπτεται σε μας τόσο, όσο ανοιχτοί είμαστε για να την καταλάβουμε, για να την καταλάβουε στην καρδιά, όχι μόνο στο νου, για να την καταλάβουμε με όλη την εμπειρία της ζωής μας. Καμιά φορά τα λόγια του Θεού μπορούμε να τα καταλάβουμε μόνο με αίμα.

Ας σκεφτόμαστε όλη την ερχόμενη εβδομάδα: Ποιοί είμαστε σ΄αυτή την παραβολή; Πού πέφτει ο σπόρος σε μας; Πού πέφτει ο λόγος του Χριστού σε μας; Στ΄αγκάθια, τα οποία θα τον πνίξουν και θα τον σκοτώσουν; Σε πετρώδες έδαφος, όπου θα φυτρώσει αμέσως και θα καεί στον ήλιο και θα ξεραθεί; Στο δρόμο, όπου τον φυσάει ο αέρας και όπου θα τον φάνε τα αρπακτικά της ζωής; Ή σε μια καλή καρδιά; Αν δεν έχουμε μια τέτοια καρδιά, ας αναρωτηθούμε, πώς μπορούμε να σπάσουμε αυτή την πέτρα, πώς μπορούμε να επιστρέψουμε την παγωμένη καρδιά μας στη ζωή;