ΤΙ ΕΙΠΑΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟ

Αναδημοσίευση από το www.epi-kinonin.gr!,

ιστοσελίδα του Αγ. Δημητρίου Λουμπαρδιάρη.

Η χαρά μας είναι μεγάλη απόψε γιατί δεχτήκαμε την απρόσμενη - και γι' αυτό διπλά χαροποιό - επίσκεψη του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερωνύμου στην ενορία μας, στην "παρέα της Τρίτης".

Ήρθε να "μας ακούσει και να προβληματιστεί". Μπήκε στο παρεκκλήσιο και "άθελά του" τράβηξε την προσοχή του π. Χριστοδούλου... "Ο Αρχιεπίσκοπος!" ήταν η αντίδραση του παπά της παρέας μας... η δική μας αντίδραση ήταν ένα πλατύ χαμόγελο και το αυθόρμητο σήκωμα από το πάτωμα (ή τις καρέκλες για τους τυχερούς).

Ο Αρχιεπίσκοπος έγνεψε να συνεχίσουμε αλλά σταθήκαμε ανυπάκοοι. Τον περιμέναμε να ανάψει το κεράκι του, να προσκυνήσει και να κάτσει στην παρέα μας. Με τα πολλά συμφωνήσαμε να πει δυο κουβέντες ακόμη ο π. Χριστόδουλος (πάνω στο προκαθορισμένο θέμα "γάμος") και να πάρει το λόγο ο Μακαριώτατος. Ξεχωρίσαμε κάποια από τα λόγια του και τα μοιραζόμαστε μαζί σας - αν και η ζεστή παρουσία του δυστυχώς δεν επικοινωνείται ούτε μέσω του www.epi-kinonin.gr!

π. Χριστόδουλος: Έτσι θα θελα να είναι ο Αρχιεπίσκοπος, ν' ανακατεύεται ανάμεσά μας.

Αρχιεπίσκοπος: Πρώτα απ' όλα θα ήθελα να εκφράσω τη χαρά μου που είμαι μαζί σας εδώ απόψε. Θα μου επιτρέψετε να πω δυο τρεις σκέψεις για να δώσω μετά το λόγο στα παιδιά.

Είναι αλήθεια ότι θεμελιώνεται όχι μόνο στο λόγο αλλά και στην πράξη της εκκλησίας μας ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν χαρίσματα, τα τάλαντα στην όμορφη αυτή περικοπή. Επομένως, δε θα ήταν υπερβολικό να λέγαμε χάρισμα είναι κι ο γάμος ευρύτερα, χάρισμα είναι και ο μοναχισμός. Εδώ είναι η παρεξήγηση που οφείλεται και σ' εμάς αλλά και σ' ενα πνεύμα να βάζουμε τους ανθρώπους σε δίλημα. Τί είναι σωστότερο, να γίνω μοναχός; να κάνω οικογένεια; υπάρχουν πολλές τραγωδίες γύρω από αυτό το θέμα...

Το κριτήριο στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι άλλο παρά ο τρόπος που θα ζήσουμε αυτό το πράγμα. Δε μπορούμε να πούμε ότι είναι καλύτερος ο γάμος ή ο μοναχισμός. Ο Απόστολος Παύλος μας λέγει ότι εγώ, όπως τα κρίνω τα πράγματα, βλέπω ότι αυτό (μονήρης βίος) είναι που με εκφράζει εμένα αυτή τη στιγμή - και γι' αυτόν είναι το ιδανικό. Επιτρέψτε μου να κάνω τη δική μου προσέγγιση. Πολλές φορές λέω, πως αντέχουν αυτοί οι άνθρωποι να κάνουν πέντε παιδιά, να τα μεγαλώνουν, να δουλεύουν... βλέπω μερικές μητέρες στη δουλειά, στην εργασία και χαρούμενες. Λέω στον εαυτό μου, εγώ δε θα τα κατάφερνα...

Δε θα κριθεί κανείς μόνο από την επιλογή του. Θα κριθεί από τον τρόπο που θα ζήσει. Μπορεί να γίνει μοναχός, ν' αφιερώσει τη ζωή του και ν' αποτύχει. Μπορεί να γίνει οικογενειάρχης κι επίσης να μην πετύχει.

Αυτό το χάρισμα, που είναι ιερό χάρισμα, ταλέντο κι αυτό, πρέπει να το δούμε σαν ένα θησαυρό που μας δίνει ο Θεός. Πώς θα το ζήσουμε; Πώς θα το νιώσουμε; Αυτό θα 'ναι και το κριτήριο στο τέλος της ζωής μας.

Αν δε δω τον άλλον σαν πρόσωπο, αυτός που 'ναι πλάι μου, ο φίλος μου, η παρέα, η συντροφιά αυτή... αν δε δω τον άλλον σαν πρόσωπο, εικόνα του Θεού... να τον βλέπω στα μάτια. Ξέρετε τι σημαίνει για έναν νέο και μια νέα - που μιούν για πολλά πράγματα, για τη ζωή τους - να μπορεί να βλέπει ο ένας το πρόσωπο του άλλου, μάτια με μάτια; Προδίδει το πρόσωπο, προδίδει κι η ματιά πολλές φορές...

Μη σας βγάλω από το θέμα σας... θα ήθελα να ακούσω, αν αυτό δε δημιουργεί πρόβλημα, μια νέα τέτοια συντροφιά - το λέω για μένα, συμφεροντολογικά το λέω - τί θα ήθελε από έναν νέο Αρχιεπίσκοπο; έναν παπά με ένα βαθμό μεγαλύτερο, που χει μια ευθύνη. Τί θα ήθελε, τί θα περίμενε, τί θα απαιτούσε. Φεύγουμε από το θέμα μας (γάμος)... θα με διευκόλυνε. Αν όμως νομίζετε ότι πρέπει να συνεχίσουμε στο θέμα...

π. Χριστόδουλος: Λοιπόν, επειδή δεν έχεις κάθε μέρα τον Αρχιεπίσκοπο να του τα λες, να του τα πείτε!...

Ερώτηση: έκφραση επιθυμίας για μετάφραση λειτουργικών κειμένων (ευαγγελική περικοπή, Απόστολος

Αρχιεπίσκοπος: Ό,τι θέλουμε να κάνουμε απόλυτο στη ζωή μας γίνεται αίρεσις. Είναι θέματα που μας απασχολούν αλλά δεν είναι τόσο απλά. Να πάμε λίγο πιο πέρα. Μήπως δεν ασχολούμεθα πολύ και γι αυτό δεν καταλαβαίνουμε; Θυμάμαι τη γιαγιά μου η οποία δε ήξερε καθόλου γράμματα. Από την ώρα που έμπαινε στην εκκλησία μέχρι την ώρα που έβγαινε τα ήξερε όλα απ' έξω. Όταν ψάλαμε την παράκληση εγώ έπρεπε να βρω το βιβλίο, η γιαγιά τα ήξερε απ' έξω. Αυτό βέβαια δε μπορεί να μας πάει κάπου... αλλά είναι ένα κριτήριο. Η απουσία μας, η μη ενασχολησή μας, το μη ενδιαφέρον μας;... είναι κάτι που το χρησιμοποιούμε ως αιτία, για να δικιολογιόμαστε. Χωρίς να λέω ότι δεν έχετε δίκιο... Μια μεγάλη αιτία όμως είναι ότι δεν είμαστε τακτικοί στο χώρο της εκκλησίας, κι όταν δεν είσαι τακτικός δεν έχεις τις προσλαμβάνουσες παραστάσεις με αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνεις.

... καλά παιδιά. Κάνουν εκδηλώσεις - προετοιμάζονται για εισαγωγικές εξετάσεις - μπάινουν στο χώρο της εκκλησίας αλλά αισθάνονται αμήχανα, δεν ξέρουν που να βάλουν τα χέρια τους... κοιτούν τί κάνει ο ένας, να τον παρακολουθήσουν, να τον αντιγράψουν. Κι αυτό σημαίνει τί; Ότι έχουν γίνει ξένοι στο χώρο αυτό.

Εγώ θα έλεγα, αν μου λέγανε είναι στο χέρι σου, να υπάρχει βοηθητικός τρόπος. Πλάι σε κάθε κέιμενο η απόδοσις, για εκείνον που θέλει να το δεί από την παραμονή, να του γίνει κτήμα... Υπάρχουν και πράγματα που δε μεταφράζονται - και φιλολογικά, όχι μόνο στην εκκλησία. Η εκκλησία, θα ξέρετε, μέσα στην ποιμαντική της πρέπει να πιάσει τα ουσιαστικά αλλά την ενδιαφέρει και η ενότητα, είναι μεγάλο πράγμα αυτό. Μπορεί να προσπαθήσουμε για τη λύση θεμάτων αλλά να διασκορπίσουμε το σώμα, να χαλάσουμε την ενότητα.

Έπειτα, μην έχουμε μεγάλες ψευδαισθήσεις, δηλαδή το όραμα της παγκοσμιοποίησης από άλλη πλευρά. Δεν είναι ο Χριστιανισμός για όλους τους ανθρώπους. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τον εαυτό του αλλά και όλοι μαζί... Ο Χριστιανός δε γίνεται χωρίς να κουραστεί, θέλει έναν αγώνα... Τα παιδιά, λένε οι παιδαγωγοί, πρέπει να μαθαίνουν από την ώρα που γενιούνται πως να συμμετέχουν στη ζωή της οικογένειας... έχουμε περιορίσει την έννοια της εκκλησίας: παπάς, επίτροποι, Δεσπότης κ.λπ.... ακούμε, και τί κάνει η εκκλησία; πρέπει να λέμε τί κάνουμε εμείς που είμαστε εκκλησία.

Ερώτηση: έκφραση επιθυμίας για θέσεις / ανακοινώσεις της διοικούσας εκκλησίας σε θέματα επικαιρότητας με ύφος πνευματικό, ιεραποστολικό και συμμετοχή των πιστών στη διαμόρφωση αυτών.

Αρχιεπίσκοπος: Δημήτρη το πρόβλημα είναι τί θέλουμε την εκκλησία, μια ιδεολογία ή ένα βίωμα; Η ιδεολογία είναι κατασκεύασμα ανθρώπων. Έχει αρχή και έχει τέλος. Αν και ο Χριστιανισμός γίνει ιδεολογία δε έχει τίποτα να μας δώσει.

Κάπου αλλού θα ήθελα να μεταφέρω το θέμα. Δεν ξέρω αν σας έχει απασχολήσει η έξοδος του Μ. Αλεξάνδρου προς την Ανατολή... Τί ήταν αυτό; να πάμε τον πολιτισμό.. πάει ο πολιτισμός; Για δείτε το ευεργέτημα, την πρόνοια του Θεού. Δεν έκανε κράτος ο Μ. Αλέξανδρος, έκανε Ελληνίδες πόλεις. Αυτές οι πόλεις τί έχουν; Έχουν γλώσσα, καλλιέργεια, ελληνικό πολιτισμό, κουλτούρα - δεν ήταν κάτι σηνυθισμένο. Έτσι λοιπόν έχουμε οάσεις, εστίες. Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία επιβάλει στη συνέχεια το κράτος. Ο δυναμισμός όμως των Ελληνίδων πόλεων θα κάνει τους Ρωμαίους να πουν " Ναι, καταλάβαμε τους Έλληνες με τα όπλα όμως μας κατέλαβαν με το πνεύμα".

Που θέλω να εστιάσω; στην αξία των οάσεων. Ο Χριστιανισμός λοιπόν δεν έχει τη φιλοδοξία της ιδεολογίας, της εξουσίας. Ο ίδιος ο Κύριος μας το είπε: "Οι άρχοντες των εθνών κατακυριεύουσιν αυτών, ουχ ούτως έσται εν υμίν". Αλλά εσείς τί έχετε; Όποιος θέλει να 'ναι πρώτος πρέπει να γίνει διάκονος όλων των άλλων. Αυτό δεν είναι απλά λόγος... Αυτές οι οάσεις πρέπει να είναι οι ενορίες, τα κομμάτια... κι άλλο πιο πέρα, κι άλλο πιο πέρα... χωρίς την έννοια ότι είμαστε κάτι σπουδαίο, ούτε ερχόμαστε - όπως λέγαν παλία - να σώσουμε τον κόσμο. Πάμε για να ζήσουμε το βίωμα της εκκλησίας.

Που χωλαίνουμε; Έχουμε αυτές τις συντροφιές αλλά προσέξτε, έχουν δύο αρρώστιες, δύο παθολογικά σημεία. Γίνονται κύκλος που κλείνει. Δεύτερον, σκεφτόμαστε πολλές φορές ιδεολογικά. Δηλαδή καλά είμαστε, καλά προχωράν τα πράγματα, αλλά δεν έχουμε πράξη. Δεν είναι ορθοδοξία μόνο ο Χριστιανισμός, είναι και ορθοπραξία προς τα άλλα πρόσωπα. Έχουμε υποχρέωση και προς άλλους ανθρώπους, όχι με την έννοια να τους κατακτήσουμε ή να φτιάξουμε οπαδούς αλλά αυτή την αγάπη, το περίσσευμα που νιώθουμε να το δώσουμε πιο πέρα. Αυτή η διακονία λοιπόν είναι λίγο περιφρονημένη. Αν σας έλεγα... διατίθεστε να κάνετε ένα άνοιγμα; Βολευόμαστε... δεν ξέρω πάτερ τί λέτε, αν το έχετε δει κι εσείς - από τη δική μου πείρα μιλάω. Αυτό το βόλεμα είναι ανησυχία, είναι το προμήνυμα της ιδεολογίας.

Ερώτηση: σχετική με δραστηριότητες στην εκκλησία, την πορεία της, τη σχέση πνευματικότητας - πράξης.

Αρχιεπίσκοπος: Αν ο Αρχιεπίσκοπος εφημέριος βλέπει ότι μερικά παιδιά - ας πάρουμε το ακραίο παράδειγμα - έχουν εμπλακεί στα ναρκωτικά και θέλει κάτι να κάνει... το φάρμακο είναι ότι μερικοί άνθρωποι πρέπει ν' ασχοληθούν. Υπάρχει περίπτωση να θυσιάσω δυο τρεις ώρες, να δώσω από το χρόνο, την αγάπη, το ενδιαφέρον μου; Τι λέτε, θα βρούμε ανταπόκριση; Θέλουμς συμμετοχή... θέλουμε λαό που να βοηθάει. Επομένως ωραία η νεολαία, εσείς, καμάρι της εκκλησίας αλλά πως θα τη γυρίστε τη σελίδα; Ο παπάς θέλει βοήθεια, ο Αρχιεπίσκοπος θέλει βοήθεια. Χρειαζόμαστε κληρικούς που να θέλουν να βοηθήσουν αλλά και μέλη ης εκκλησίας να βάλουν την πλάτη τους. Έχετε σκεφτεί ποτέ να γίνετε εκκλησιαστικοί επίτροποι;

Η πνευματική ζωή δεν επιβάλλεται. Θα σας θυμίσω την παραβολή... δύσκολη, τραγική... του φτωχού Λαζάρου

Πάντοτε θα υπάρχουν οι αντιρρησίες, οι μεμψίμοιροι, οι γκρινιάρηδες... ας τους αφήσουμε αυτούς. Μένουμε στην άλλη πλευρά. Υπάρχουν καλοί ιερείς, επίσκοποι, επίτροποι, καλοί ε την έννοια ότι ενδιαφέρονται να κάνουν κάτι. Αυτό το υλικό να το δουλέψουμε, να το αναπτύξουμε... όχι για τίποτα άλλο, όχι για να γίνουμε πολλοί αλλά για να νιώθουμε τη χαρά, αυτή που νιώθουμε σε αυτές τις περιπτώσεις.

Ερώτηση: σχετική με ενημέρωση των ανθρώπων πάνω σε ζητήματα ηθικής π.χ. εκτρώσεις, προγαμιαίες σχέσεις κ.λπ.

Αρχιεπίσκοπος: Εδώ η ευθύνη βαρύνει και τον ίδιο τον άνθρωπο. Όταν πάει κάποιος σε γιατρό διαλέγει γιατρό να κάνει καλή εγχείριση, χωρίς επιπλοκές κ.λπ. Έχουμε ιερείς με ορθές απαντήσεις, θέσεις, τοποθετήσεις, διδασκαλία. Το θέμα είναι να υπάρχει διάθεσις. Έρχεται ο άνθρωπος και εξομολογείται. Ο ένας συγκλονίζεται, ο άλλος λέει όπως όλοι κι εγώ. Εξαρτάται από την ποιότητα του ανθρώπου. Η εξομολόγηση, η πνευματική σχέση δεν έχει μια συνταγή για όλους. Παίζει μεγάλο ρόλο η προσωπική επαφή. Γι' αυτό και λέμε ότι η εξομολόγηση στην ορθόδοξη εκκλησία γίνεται κατά πρόσωπα και δεν πας σε παραβάν να κρυφτείς ή μπροστά σε μια εικόνα...

Ερώτηση: Αφιλόξενος χώρος η εκκλησία

Αρχιεπίσκοπος: Είπε μια πολύ ωραία φράση ο Γιώργος για το χώρο της εκκλησίας. Χώρος αφιλόξενος. Αυτό είναι το μυστικό. Ότι δε νιώθεις ζεστασιά, ότι είναι το σπίτι σου. Μπορούμε να πούμε ότι αυτό είναι το σπίτι μας και τις φορές που παίρνει φωτιά πάμε να τη σβήσουμε;

Ερώτηση: Δεν ήμουν άνθρωπος φιλακόλουθος, έγινα από τη στιγμή που εμπνεύστηκα΄... από τον ιερέα, τους πνευματικούς αδερφούς. Αυτό που θα ήθελα από έναν Αρχιεπίσκοπο είναι να μας εμπνέει όλους. Αυτό γίνεται με το βίωμα το οποίο εισπράττουμε μακροπρόθεσμα, όπως κι εσείς εισπράττετε πώς έχει το ποίμνιο. Όπωε εσείς ζητάτε από εμάς συμμετοχή και βίωμα ζητάμε κι εμείς από εσάς συμμετοχή. Όπως ζητώ από τον π. Γεώργιο να με εμπνέει πολύ περισσότερο, δυστυχώς για εσάς, νομίζω το περιμένουμε όλοι από σας.

Αρχιεπίσκοπος: Συμφωνώ αλλά... δε θα τα καταφέρω! :-))

Ερώτηση: σχετική με την ύπαρξη χώρων φιλοξενίας στην ενορία της γειτονιάς, έκφραση επιθυμίας υποστήριξης στην ανεύρεση χώρων.

Αρχιεπίσκοπος: Εγώ θα σας έλεγα μια εμπειρία μέσα από τη ζωή της εκκλησίας. Ό,τι έργο εκκλησιαστικό γίνεται θεμελιωμένο στην πίστη και την αγάπη του Θεού δε γίνεται με προϋπολογισμούς. Εμείς ξεκινάμε με τίποτα. Έρχεται όμως ο Θεός και ευλογεί αυτή την προσπάθεια και τελειώνει. Όταν υπάρχει καλή διάθεσις, άνθρωποι που αγαπάνε αυτό το πράγμα, γιατί το κάνουν για το πλάσμα του Θεού, τον αδερφό τους, δε μπορεί ο Θεός να μείνει έτσι. Θα βρει τρόπο να βοηθήσει. Εμείς ν' αποφασίσουμε να ξεκινήσουμε κι ο Θεός θ' ανοίξει δρόμο!

π. Χριστόδουλος: Αυτό που έχουν ανάγκη και οι ιερείς και οι παρέες είναι αν μπορεί η Αρχιεπισκοπή και κάθε Επισκοπή να στηρίζει αυτές τις προσπάθειες, να τις αγαπάει, να τις προστατεύει... Οι νέοι άνθρωποι θέλουν κάπου ν' ανήκουν, σε μια κοινότητα, εκεί να εκπαιδεύονται και να κατηχούνται. Αυτό που έχουμε / έχουν ανάγκη είναι να νιώθουν ότι ο Επίσκοπος τους κρατάει από το χέρι και πάει μαζί τους. Να μη βλέπουν ότι ο Επίσκοπος - δε φωτογραφίζω κανέναν - έχει πέντε διαλεχτούς δίπλα του απλά για παρελάσεις σε τεράστιους ναούς. Νομίζω ότι αν δε μπορέσουμε στα χρόνια τ' αφιλόξενα να κάνουμε μικροκοινότητες παντού και να μη λέμε "αν δε μιλήσει ο Αρχιεπίσκοπος δε γίνεται τίποτα" αλλά αυτές οι κοινότητες να δουλεύουν αθόρυβα παντού δε θα γίνει τίποτα. Ένας άνθρωπος δε μπορεί να σώσει τίποτα.

Αρχιεπίσκοπος: Λοιπόν, βγάλατε είδηση απόψε... που λένε, το ξέρετε; Να γίνω κι εγώ... επικοινωνιακός. Λοιπόν, όταν θια κάνουμε τη σύναξη των ιερέων, εδώ οι γέροντες και άλλοι γέροντες θα θέσουν τέτοια θέματα. Τότε λοιπόν εγώ θα πω, είναι λίγα αυτά τα πράγματα. Προχωράτε, τέτοιες ενορίες θέλω!

Ξέρετε, στους αρχαίους υποτυπώδεις ναούς είχαμε γύρω από τον κεντρικό τα λεγόμενα προκτίσματα. Βαπτιστήριο, χώροι κατήχησης και τους χώρους που τρώγανε (αγάπες, δείπνα κ.λπ.). Η λειτουργία δεν τελείωνε στο Δι' ευχών, άρχιζε. Άρχιζε η κοινωνία, η επαφή. Αυτά σιγά, σιγά γκρεμίστηκαν. Κι έγινε ο ναός τώρα... πηγαίνουμε, φεύγουμε... ούτε καλημέρα... είναι προβλήματα της μεγαλουπόλεως...

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ...